Meme onarımında doku genişleticiler

Meme onarımında doku genişleticilerin yeri nedir?

Modern doku genişleticilerinin uygulanması 1982’de Dr. C. Radovan tarafından başlatılmıştır.

Meme onarımında doku genişleticiler, kalıcı protezin yerleştirilmesinden veya hastanın kendi kas dokusu ile onarım yapılmasından önce, memenin şeklinde bir boşluk oluşturmak ve üzerindeki deriye elastikiyet kazandırmak amacıyla kullanılırlar.

Meme kanseri nedeniyle genel cerrah memeyi, üzerindeki derisiyle beraber alabilir. Bu şekilde yassı ve gergin hale gelen göğüste meme onarımı, hem memenin kendisinin, hem de üzerindeki derinin yerine konulması ile sağlanabilir.

Doku genişletici (tissue expander) memenin alınmasından (mastektomi) sonra 7-8 cm.lik doku eksikliği oluşursa ve göğüs duvarındaki mevcut doku kalitesi uygunsa seçilebilecek bir yöntemdir.

Hangi hastalar doku genişletici uygulanmasına adaydır?

Mastektomi geçirmiş hastaların neredeyse tümü doku genişletici uygulanmasına adaydır, ancak en iyi sonuçlar orta büyüklükte (500 gr veya daha az) minimal pitozlu memesi olan ve göğüs duvarında sağlıklı yumuşak doku örtüsü olan hastalarda sağlanabilir.

Büyük veya belirgin pitozlu memesi olan hastalarda doku genişletici uygulamasında tatminkar sonuçlara ulaşabilmek için, diğer memede simetriyi sağlayacak ek işlemler gerekecektir.

Hangi hastalara doku genişletici uygulanmaz?

İnce cilde sahip, mastektomi defektinin deri grefti ile onarıldığı, daha önceden radyoterapi almış veya tedavilerinin parçası olarak radyoterapi alacak hastalarda doku genişletici uygulanmaz.

Doku genişletici yerleştirme ameliyatı nasıl uygulanır?

Doku genişletici yerleştirme ameliyatı, memenin alınmasından (mastektomi) hemen sonra aynı anda veya daha sonra ayrı bir seansta yapılabilir. Ameliyat uygun donanıma sahip bir hastanede genel anestezi altında uygulanır.

Memenin şeklinde bir boşluk oluşturmak ve üzerindeki deriyi genişletmek amacıyla, doku genişletici protez göğüs kasının (pektoralis major kası) altına yerleştirilir. İşlem ortalama 1 saat sürer.

Doku genişletici yerleştirilmiş hastayı daha sonra neler bekler?

Hasta aynı gün ya da ertesi gün hastaneden çıkabilir. Rahatsız edecek derecede ağrısı olmayan hasta, birkaç gün sonra banyo yapabilir, 7 gün sonra işinin başına dönebilir.

Operasyondan 3 hafta sonra dokuların iyileşmesi ile birlikte bu silikon boş balon içerisindeki hazneye 3-5 gün aralıklarla serum fizyolojik enjekte edilerek tedrici olarak şişirilmeye başlanır.

Serum fizyolojik derinin altına, bir kapak mekanizması ile çalışan bir porttan, (valften) enjekte edilir. Doku genişletici şiştikçe, üzerindeki göğüs cildi de yavaş yavaş genişler.

Bu genişleme, hamile kadının karnının büyümesine benzer. Şişirme esnasında genellikle ağrı duyulmaz, basit bir işlemdir ve muayenehane ortamında uygulanabilir. Şişirme sürecinde hasta, günlük işlerini görebilir.

Genellikle 2-3 haftada bir 50-100 cc. şişirilerek yaklaşık 3 ay sonra, ciltte ve dokuda istenilen genişliğe ve esnekliğe ulaşılır. İstenilen genişleme, planlanan meme büyüklüğünün %50 fazlasıdır, böylece oluşturulacak meme daha doğal olacaktır.

Hedeflenen hacme ulaşılmasından ve ek bir tedavi verilecekse, kemoterapi ve radyoterapinin tamamlanmasından en az altı ay sonra, genel anestezi altında ikinci bir ameliyat ile doku genişletici çıkartılır.

Oluşturulan yeterli büyüklükteki cebe, kalıcı silikon jelli veya serum fizyolojik içeren meme protezi yerleştirilir. (ya da hastanın kendi kas dokusu ile onarım yapılır) Bu yönteme gecikmiş iki aşamalı (basamaklı) meme rekonstrüksiyonu denir.

Bu ikinci ameliyatta aynı anda meme başı rekonstrüksiyonu ve simetri amaçlı işlemler (meme kaldırma veya meme küçültme) de yapılabilir.

Protez ve doku genişletici/protez ile meme onarımının avantajları nelerdir?

Bu avantajları şöyle sıralayabiliriz:

• Cerrahi işlem basit ve kısa sürelidir.
• Ameliyatta doku kalitesi, rengi ve duyusu bakımından etraf göğüs dokusu kullanılır. Bu nedenle renk uyumu gibi bir sorun yaşanmaz.
• Donör saha (verici alan) morbiditesi yoktur, yani ameliyat göğüs bölgesi ile sınırlı kalır.
• İyileşme süreci kısadır. Hasta çok daha kısa sürede normal yaşantısına dönebilir.
• Meme protezinin yerleştirilmesi esnasında, muhtemel meme altı kıvrımı yeniden belirlenebilir ve simetri sağlanır.
• Minimal insizyonel iz (skar) oluşur. Başka yerden doku taşınmadığından, mastektomi izi dışında ilave bir iz yoktur.

Protez ve doku genişletici/protez ile meme onarımının dezavantajları nelerdir?

Protez ile meme onarımının dezavantajlarını şöyle sıralayabiliriz:

• Mastektomi hastasında meme protezine bağlı sorunlar, estetik amaçlı meme büyütme hastasına göre daha fazla yaşanabilir. Bu sorunlar; enfeksiyon gelişmesi, cilt nekrozu oluşması, kayma ve asimetri, kapsül kontraktürü sonucu protezin görünürlüğü ve dalgalanmalar gibi deformasyonlardır. Radyoterapi yapılan hastada bu riskler daha fazladır. Enfeksiyon veya cilt nekrozunun gelişmesi, ameliyat sonrası adjuvan kemoterapi verilmesi gereken hastada tedaviyi 1-3 ay geciktirebilir.
• Diğer memeyle simetri oluşturmak bu yöntemde daha güçtür. Memeler ilk başta simetrik görünseler bile, zaman geçtikçe normal meme sarkarken protezli taraf hep dik kalır ve asimetri belirginleşir.

Doku genişletici/protez ile meme onarımının dezavantajlarını ise şöyle sıralayabiliriz:

Ameliyat 2 aşamalıdır.

• Doku genişleticiyi şişirme işleminde bazen hafif ağrı duyulabilir.
• Valf fonksiyon bozukluğu, seroma, enfeksiyon, cilt kaybı, doku genişleticinin cildin dışına çıkması, kapsül oluşması,asimetri gibi sorunlar oluşabiliriz.